Greenpeace Nedir ?

Tarihçe


Greenpeace, bir avuç insanın kiraladıkları kırık dökük bir tekne ile nükleer denemeleri protesto etmek için Amerika'nın Alaska eyaletinde, Amchitka'daki nükleer deneme sahasına gitmeleri ile 1971 yılında Kanada'nın Vancouver şehrinde oluştu.

Ekolojik endişeleri ve nükleerden arınmış bir dünya özlemleri ile bağlantılı bir isim seçtiler kendilerine: Greenpeace (Yeşilbarış) Şiddet içermeyen doğrudan eylem kavramını kullanarak çevreye verilen zararların önlenmesi o zaman -şimdi de olduğu gibi- Greenpeace'in ana ilkesi oldu. Greenpeace büyüdükçe ve geliştikçe, siyasi lobi çalışmaları ve bilimsel araştırmalarla doğrudan eylem tarzını güçlendirdi.

Gemilerini Pasifik'te yapılan nükleer denemeleri durdurmak ya da plutonyum atığı ile yüklü gemilerin ölümcül kargolarını taşımasını önlemek için kullandı.

Balinaları soylarının tükenme noktasına kadar avlanmaktan ve eski ormanları sorumsuzca yok edilmekten kurtardı.
Dünyamızı ciddi şekilde tehdit eden fosil yakıtların süregelen kullanımına, bunun iklim değişikliğiyle olan ilgisine ve havamızın ve su yollarımızın toksik kimyasallarla zehirlenmesine dikkat çekti.
Barışçıl protestoya kendilerini adamış olan Greenpeace eylemcileri, bazen şiddetin kurbanı olabiliyor. 10 Temmuz 1985'te Fransız Gizli Servisi, Greenpeace'in bayrak gemisi Rainbow Warrior'ı bombalayarak batırdı ve Hollanda-Portekizli Greenpeace fotoğrafçısı Fernando Pereira bu olayda yaşamını kaybetti.



September 01, 1971
Kuzey Pasifik Okyanusu Kanada
Dünya Barış Günü'nde, Greenpeace'in kurucularından Dave Birmingham, Phyllis Cormack'a Greenpeace yelkenini çekiyor.


Greenpeace Akdeniz'in Tarihçesi

Greenpeace gemileri 1986'dan beri çevre sorunlarını araştırmak, halkla ve yerel yetkililer ile buluşmak, bilinci arttırmak ve seçilmiş hedefler üzerinde doğrudan eylemlerde bulunmak için Akdeniz'de dolaşıyor. Bu araştırmalar sonunda bu bölgede Greenpeace'in sürekli varlığının önemi görüldü ve bu yönde adımlar atıldı.
Politik gerilimler ve çatışmalarla tanınan bir bölge olan Akdeniz'de onu tehdit eden kirliliğin sınır tanımadığı ilkesi üzerine kurulan Greenpeace Akdeniz, aynı zamanda tek bir ofis olarak çalışarak bölge ülkelerine bir örnek oluşturmayı hedeflemiştir. Bölgedeki Greenpeace eylemcileri bir amacı paylaşmaktadır: temiz ve barış dolu bir gelecek...
1995 Aralık'ta kurulan Greenpeace Akdeniz, şu an İsrail, Lübnan, Türkiye ve Malta'da aktif olarak şu amaçları güden çalışmalar yürütüyor:
- Çevreyi daha fazla toksik kirlilikten korumak,
- Bölgedeki atık yakma tesislerinin zehirli emisyonları ile mücadele etmek,
- Kirletici endüstrilerin "temiz üretim" teknolojilerini benimsemesini sağlamak,
- Daha fazla küresel ısınmayı engellemek için yenilenebilir enerji kaynaklarının benimsenmesini sağlamak
Greenpeace Akdeniz, genç bir ofis olmasına rağmen etkili çalışmalar sonucu birçok başarıya imza atmıştır.

Greenpeace nedir?

Greenpeace, uluslararası bir çevre kuruluşudur.
BAĞIMSIZDIR: Hiçbir şirketten, sanayi kuruluşundan, siyasi partiden ya da devletten bağış ya da sponsorluk kabul etmez. Yalnızca bireylerden aldığı maddi destekle ayakta durur.
EYLEMCİDİR: Greenpeace, gezegenimizi yaşanmaz hale getiren çevre suçlarına şiddet içermeyen, yaratıcı ve doğrudan eylemlerle tanıklık eder, çevre skandallarını ortaya çıkarır ve kamuoyuna duyurur.
BİLİMSELDİR: Gerek İngiltere'deki Exeter Üniversitesi laboratuarının, gerek kendisiyle işbirliği yapan onlarca bilim insanının sunduğu bulgular doğrultusunda bilimsel raporlar hazırlar.
ETKİNDİR: Greenpeace, uluslararası anlaşmalara lobi etkinlikleriyle ağırlığını koyan, taslaklar öneren ve kabul ettirebilen az sayıda sivil toplum kuruluşundan biridir.
Şu anda 40 ofisi bulunan ve 3 milyonu aşkın destekçisi olan bir organizasyon. Greenpeace, bugün denizleri arşınlayan gemileriyle dünyada nükleer atık ticareti, nükleer tehlike, akıntı ağları, tehlikeli atık ticareti gibi konularda aktif çalışmalar yürütüyor, İngiltere'de Exeter Üniversitesi'nde bulunan laboratuvarı ile bilimsel ölçümler, incelemeler, araştırmalarla kampanyalarını destekliyor.


Greenpeace nasıl doğdu?

Greenpeace 1971 yılında Kanadalı küçük bir grubun, Amerika'nın Kanada'da yaptığı nükleer denemelere karşı nükleer deneme alanına gitmek üzere küçük bir balıkçı teknesiyle yola çıkmalarıyla ortaya çıktı. Onların cesareti, inancı ve protestolarındaki barışçıl yapı binlerce insanı heyecanlandırdı ve bir araya getirdi.


Greenpeace'in temel hedefi nedir?

Greenpeace'in çevresel yıkımı durdurmak dışında hiçbir amacı yoktur. Greenpeace dünyayı tehdit eden en önemli çevre sorunları üzerinde çalışır ve çözümler önerir.


Greenpeace nasıl çalışır?

Greenpeace tüm dünyada çevreye karşı işlenen suçlara karşı kampanyalar yürütür. Bu kampanyalar; barışçıl doğrudan eylemler, yetkililerle görüşmeler, uluslararası anlaşmalara gözlemci olarak katılma ve lobi etkinlikleri, seçenekler ve çözümler üretmek (bu konuda çalışmalar yapıp, onları raporlar, basın toplantıları vb. yöntemler ile kamuoyuna sunmak) gibi etkinlikler içerir. Numuneler alınır, analizler yapılır, bunları kamuoyuna açıklamak için basın toplantıları düzenlenir.
Greenpeace'in gücü, eylem ve kampanyalarımızla ilgili haberleri insanlara ulaştıran, yetkililere çözümler için baskı uygulayarak bizi destekleyen bireylerdir.
Barışçıl doğrudan eylemler, tüm kampanya çalışmalarının sadece görünen yüzüdür. Şiddet içermeyen doğrudan eylemlerle suçlara tanıklık etmek, suçlular üzerinde baskı oluşturmak ve kamuoyu yaratmak, bir Greenpeace kampanyasının en çok dikkat çeken yanıdır.


Greenpeace Türkiye'de ne zamandır var, ne kadar etkin?

Greenpeace gemisi Türkiye'ye ilk kez 1992 yılında geldi. O ilk tanışma gününden bugüne kadar Greenpeace çalışmalarını Toksik Maddeler, Toksik Atık Ticareti ve Enerji konu başlıkları altında yürüttü.


Greenpeace kampanya konularını nasıl seçiyor?

Greenpeace dünyayı tehdit eden en büyük çevre felaketlerini durdurmaya yönelik çalışmalar yürütür. Küresel olarak belirlediği kampanya konuları; İklim Değişikliği, Okyanuslar, Ormanlar, Genleriyle Oynanmış Organizmalar, Nükleer ve Toksik Maddeler.
Kısıtlı kaynaklar nedeniyle, Greenpeace Türkiye'de tüm bu konu başlıkları üzerine çalışma yürütemiyor. Bu seçimi etkileyen birçok faktör var; konunun önemi, bilgi kaynağı, maddi kaynak gibi.
Mevcut kampanyalar kazanıldığında ve/ve ya daha fazla bireyin maddi destek vermesiyle, Greenpeace Türkiye'de daha çok konuda çalışma yürütebilir.


Greenpeace Türkiye'de şu anda hangi konular üzerinde çalışıyor?

Greenpeace Türkiye'de şu anda
Enerji , Toksik Maddeler, Denizler, Nükleer Silahsızlanma alanında etkin çalışmalar yürütüyor.


Greenpeace'in Türkiye'de kaç destekçisi var?

Şu anda Greenpeace'e sürekli maddi destekte bulunan yaklaşık 10 bin destekçimiz var.
Greenpeace Shell'e/BP'ye ortak mı?

Greenpeace, Shell ya da BP'ye ORTAK DEĞİLDİR.
Mart 2000'de Greenpeace'in yaptığı bir eylem, dünya basınında Greenpeace'in yaratıcı ve etkili eylem biçimlerinden biri olarak yorumlanırken, Türkiye'de bir haber ajansının haberin çevirisinde yaptığı bir yanlışlıktan dolayı haberin "GREENPEACE, SHELL'E ORTAK OLDU", "YEŞİLE PETROL BULAŞTI" gibi manşetlerle yayımlanmasına ve dolayısıyla eylemin yanlış anlaşılmasına ve Greenpeace'in yanlış tanınmasına neden olmuştur.

Bu eylem, Shell'in petrol arama faaliyetlerini durdurmak ve temiz enerjilere yatırım yapılması çağrısında bulunmak için yaptığımız çalışmalardan sadece biriydi:
Greenpeace, Shell'in hissedarlar toplantısına katılmak için gerekli olacak kadar hisse satın almış, bu toplantıya katılınarak Shell'in diğer hissedarlarına şirketin yaptığı kirli yatırımları, çevreyi nasıl kirlettiğini ve neler yapılması gerektiği anlatılmış ve artık petrol çıkarmaktan vazgeçilmesi gerektiği hatırlatmıştır.
Bu hisseler satın alınırken üyelerimizin paraları kullanılmamıştır. Hisseler banka kredisi ile KAR ya da ZARAR etmemek koşulu ile alınmıştır ve toplantının hemen sonrasında hisseler kar edilmeden satılmıştır.

Eyleme farklı bir yorum ise Greenpeace'in diğer petrol şirketlerinin baskısı ve yardımıyla Shell'e karşı eylem yapmış olduğu şeklindedir.

Greenpeace'in petrole ve petrol devlerine karşı tutumu açıktır:
Bize göre Shell ve diğer petrol şirketleri temiz enerji kaynaklarına yatırım yapmalı ve petrol çıkarmaktan derhal vazgeçmelidir. Örneğin BP-Amoco şirketi de Kuzey Kutbu'nda petrol çıkarmaktadır. Bu olaya tanıklık etmek üzere 8 Greenpeace eylemcisi kuzey kutbunda -30 derecede kamp kurmuşlar ve ihtiyaçlarını sadece rüzgar ve güneş enerjisinden karşılayarak dünyaya bilgi akışı sağlamaktadırlar. BP ise 3 Greenpeace eylemcisini tutuklatmıştır. Kuzey Kutbu'ndaki ve benzer onlarca yerdeki bu gelişmeler ne yazik ki Türk basınında yer almamaktadır.


Greenpeace'in merkezi nerede, nasıl yönetiliyor?

Greenpeace'in merkezi Hollanda, Amsterdam'da. Başkanı Greenpeace'in çalışmalarına uzun yıllar emek vermiş bir kişi,Gerd Leipold. Kendisi Berlin duvarının yıkılması sürecinde bir balonla bir taraftan diğerine geçerek yaptığı bireysel eylemiyle tanınıyor.Gazeteci / Yazar Anne Summers ise bugünkü Greenpeace Uluslararası Yönetim Kurulu Başkanı.
Her Greenpeace ofisinin kendi yönetim kurulu, yöneticileri ve ülkenin/bölgenin yapısına uygun bir yapılanması var. Bu ofisler Uluslararası Greenpeace'in bir parçasıyken, aynı zamanda Greenpeace'in genel prensipleri çerçevesinde kendi kampanya önceliklerini ve stratejilerini belirleyebiliyor. Greenpeace ofisleri yöneticileri yılda bir kez bir araya gelerek bilgi paylaşımı, strateji geliştirme toplantılarıyla küresel organizasyona yön veriyor.


Greenpeace gerçekçi çözümler öneriyor mu?

Greenpeace'in sunduğu çözümlerin tümü uygulanan veya uygulanabileceği kanıtlanmış çözümlerdir. Örneğin Greenpeace Almanya tarafından geliştirilen 'ozonla dost' buzdolabı, birçok ülkede yoğun olarak kullanılan güneş ve rüzgâr enerjisi, Birleşmiş Milletler'in de kabul ettiği temiz üretim yöntemleri gibi.


Greenpeace'e nasıl katılabilirim?

1.Greenpeace destekçisi olabilir, Greenpeace'in çalışmaları için maddi destekte bulunabilirsiniz.
Destek vermek için KATILIN bölümündeki online formu doldurararak bağışta bulunabilir ya da ofisimizle bağlantıya geçebilirsiniz.

2.Greenpeace gönüllüsü olabilir, kampanya çalışmalarına aktif katkıda bulunabilirsiniz.
Gönüllü olmak için ofisimizle bağlantı kurabilirsiniz.



Greenpeace'e nasıl yardım edebilirim?


Çevrenizdeki kişilerin Greenpeace destekçisi olmasını sağlayabiliriniz.
Çevrenizdeki kişilere çalışmalarımızdan sözedebilirsiniz;
Kişisel bağlantılarınızla Greenpeace'e çeşitli konularda ücretsiz ya da indirimli olanaklar yaratabilirsiniz. (Matbaa, kağıt, grafik tasarım, reklam vs.)
Bir yayında ücretsiz Greenpeace ilanı çıkmasını sağlayabilirsiniz.
Greenpeace Web Haber Listesi'ni çevrenizde duyurabilir, daha fazla kişinin listeye üye olmasını sağlayabilirsiniz.
Bir kafe, lokanta, lokal vb. mekanda broşürlerimizin yer almasını sağlayabilirsiniz.
Bir kulüp, oda, derneğin düzenlediği özel bir gün veya gecede Greenpeace'in stand açmasını sağlayabilirsiniz
Arşiv çalışması, basın bülteni fakslama, fotokopi, üye mektuplarını zarflama, veri girişi gibi ofis içi işlere yardımcı olabilirsiniz.
Çeviri yapabilirsiniz.
Bir etkinlikte stand açıldığında yardımcı olabilirsiniz.
Greenpeace'in daha çok kişi tarafından desteklenmesini sağlayacak iyi bir düşünceniz varsa bizleri bilgilendirebilirsiniz.


Greenpeace, maddi kaynağını nereden sağlanıyor?

Greenpeace, bağımsızlığını korumak için sadece bireysel maddi destekle çalışmalarını sürdüren bir kuruluş. Çalışmalar dünyada 3 milyon bireyin düzenli maddi desteğiyle sürdürülüyor.


Paramın çevre yararına kullanıldığından nasıl emin olabilirim?

Şeffaflık politikasının somut kanıtı olarak Greenpeace tüm gelir ve gider kayıtlarını kontrol eden bağımsız bir audit/denetim firması tarafından denetleniyor. Her yıl Greenpeace'in gelir/giderleri denetliyor ve bir rapor yayınlanıyor. Bu rapor isteyen medya mensuplarına/ destekçilere sunuluyor.


Greenpeace'in Türkiye'nin başka illerinde temsilcilikleri var mı?

Temsilciliklerimiz yok. Ancak İzmir, Ankara, Eskişehir'de çalışmalarımıza destek veren lokal gönüllü grupları var. Diğer illerde de çalışmalarımıza destek veren destekçiler ve gönüllüler var.


Greenpeace gemilerinde görev almak için neler gerekli?

Greenpeace'in gemilerde yürütülen çalışmalarını koordine eden bir birimi var. Bu birime yapılacak başvurular için ofisimizden ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.



Başarılar

Greenpeace, 35 yıldır sürdürdüğü çevre mücadelesi sayesinde türlü kazanımlar elde etti.


Greenpeace’in Bazı Küresel Başarıları


2005 - Elektronik şirketi Motorola ve sağlık-vücut bakım şirketleri L'Occitane, Melvitacosm ve Alqvimia toksik maddelerini üretim sürecinden çıkaracaklarını açıklayan şirketler arasına katıldı.
2005 - Fotokopi devi Xerox; Avrupa’nın en eski ve geriye kalantek ormanlarını kesmeye devam eden Finlandiya ulusal kereste şirketi olan StoraEnso’dan kağıt hamuru almamayı kabul etti. Greenpeace sanal eylemcilerinin baskıları sonucunda, şirket bundan sonra kereste satıcılarının üretimlerini, oldukça eski ormanlardan, koruma alında olan veya koruma için planlanmış alanlardan elde etmediklerinin güvencesini veren yeni bir tedarik sözleşmesini kabul etmiştir.
2005 - Sony Ericsson ürünlerinden zehirli kimyasalları çıkaracaklarını açıkladı. Bu binlerce sanal eylemcinin desteğiyle sağlandı.
2005 - Kötü Barbie bebekler, toksik Teletubbieler ve kötü plastik ördekler küçük çocuklarımızı yavaş yavaş zehirliyor. Yapılan araştırmalar bu oyuncaklara yumuşaklık veren kimyasal maddenin çocuklara zarar verdiğini ortaya koyuyor. Avrupa Parlementosu oyuncak üreticilerinin bu toksik maddelerden altısının kullanımını yasakladı. Bu, Avrupa'nın toksik oyuncaklardan kurtulması için çok önemli bir adım oldu.
2005 - Elektronik şirketi LG kullanıcılara yönelik tüm elektronik serisinden toksik maddelerin arındırılacağını taahhüt etti.
2005 -Kyoto Protokolü, Greenpeace ve birçok çevre kuruluşunun yıllardır yürüttüğü kampanya ve lobi faaliyetleri ile nihayet hayata geçiyor.
2004 - Greenpeace ve diğer çevre kuruluşları tarafından uzun yıllardır yürütülen kampanya sonucu Brezilya hükümeti, kanundışı yollarla ağaçları kesenleri ve aç gözlü soyaağacı ve sığır eti patronlarının güçlerine iki milyon hektarlık Amazon ormanını koruma altına alarak karşı çıkmıştır.
2004 - On yıl süren şiddet içermeyen doğrudan eylemler, lobi etkinlikleri, ve bilimsel araştırmalar sonucunda Greenpeace ve diğer çevre grupları Rusya’nın Kyoto Protokolu’nu imzalayarak dünya üzerinde küresel iklim değişikliğini engellemek üzere yapılan ilk anlaşmanın geçerlilik kazanmasını sağladı.
2004 - Tehlikeli Atık Ticaretini düzenleyen Basel anlaşmasının hurda gemileri de atık kapsamına alması
2004 - Coca-Cola, McDonald’s ve Algida’nın, hidroflorokarbon içeren soğutucularını değiştireceğini açıklaması
2004 - Greenpeace'in hazırladığı Disney'in çocuk giysilerindeki zararlı kimyasallar ile ilgili rapor ve benzer bilimsel çalışmalar sonucu Puma, Adidas, Chicco, Nokia gibi küresel markalar, bazı ürünlerindeki tehlikeli kimyasalları üretimlerinden kaldıracaklarını taahhüt ettiler.
2003 - Amazon’da yerel Deni halkının yaşadığı bölğede 18 yıldır süren orman katliamının durdurulması
2001 - Birleşmiş Milletler’in “Kalıcı organik kirleticilere kaynakta son verilmesi” için hazırladığı taslağın 151 ülke tarafından imzalanması
1998 - Shell’in Brent Spar petrol platformunun 1995’te Kuzey Denizi’ne batırılmasının engellenmesinden sonra, benzer tesislerin Kuzey Atlantik’te denize batırılmasının yasağı
1996 - Atom bombası denemelerinin dünya çapında yasaklanması
1994 - Türlerin yok olmasına yol açan ticari balina avcılığının 1982 yılında sınırlandırılmasından sonra, Antarktika balina sığınağının kurulması
1994 - Endüstrileşmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere toksik atık ticaretinin yasaklanması
1993 - Londra Sözleşmesi’nin (1983) yürürlüğe girmesiyle denizlere toksik ve radyoaktif atık boşaltımının yasaklanması
1991 - Antarktika’nın koruma altına alınması
1989 - Okyanuslarda akıntı ağlarıyla avlanmaya karşı Birleşmiş Milletler yasağı
1982 - Kanada’daki eylemler sonucunda Avrupa Komisyonu’nun yavru fok kürkü ithalatını yasaklaması
1975 - Fransa’nın atmosferdeki atom bombası denemelerinden vazgeçmesi
1971 - İlk Greenpeace eyleminin ardından ABD’nin Alaska’da nükleer denemeleri durdurması


Greenpeace’in Türkiye’de Elde Ettiği Bazı Kazanımlar:

2005 -Yıllar boyu süren çalışmalar sonunda, Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün gemi sökümünün daha temiz ve güvenli bir şekilde yapılmasını yasal olarak bağlayıcılığı olan kurallarla yürütülmesine karar vermesiyle gemi sökümü kampanyamız amacına ulaştı.
2005 - Greenpeace İncirlik Nato Üssü'nde tahmini olarak 90 adet nükleer bombanın depolanmasına dikkat çekmek amacıyla İncirlik'te bir "Barış Elçiliği" kurdu. 'Barış için Belediyeler' projesine imza atan Adana Büyükşehir Belediye Başkanı da dahil olmak üzere bölge halkının desteği alındı.
2005 - Yıllar boyu süren lobi faaliyetleri ve Rüzgar Enerjisi Raporu’nun yayınlanmasının ardından, Türkiye Meclisi ilk Yenilenebilir Enerji Yasası’nı yürürlüğe koydu.
2005 - Çevre Bakanlığı, MV-ULLA'nın atıklarının çıkarıldığını ve İspanya'ya geri gönderildiğini açıkladı.
2004 - İskenderun Limanında batan MV Ulla gemisinin çıkarılması ve atıklarının İspanya’ya gönderilmesi kararı
2004 - Hurda gemiler tehlikeli atık kapsamına alındı. 163 ülke tarafından imzalanan anlaşmaya göre hurda gemiler, gemi sökümü yapan ülkelere (Hindistan, Çin, Bangladeş ve Türkiye) gönderilmeden önce zehirli maddelerinden arındırılacak.
2004 - Irak’ta Savaşa Hayır Koordinasyonu ile birlikte yapılan çalışmalar sonucu, Türkiye’nin Irak’a asker göndermesini ve ABD kuvvetlerinin Türkiye’yi üs olarak kullanmasını öngören tezkerenin onaylanmaması
2004 - Denizcilik Müsteşarlığı’nın hurda gemilerin sökümü sonucu ortaya çıkan çevre kirliliğinin önlenmesini amaçlayan yeni bir yönetmelik yayımlaması
2003 - Türkiye hükümetinin gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere yapılan Tehlikeli Atık Ticareti’ni önleyen Basel Anlaşması’ndaki değişikliği onaylaması
2003 - Greenpeace’in su yüzüne çıkardığı 17 yıllık çevre skandalında, İtalyan verileriyle ilgili iki hükümetin Çevre Bakanlarının ilk kez bir araya gelerek görüşmesi, İtalyan hükümetinin sorumluluğunu kabul etmesi
2003 - Binlerce ton asbest ve tehlikeli atık içeren Fransız uçak gemisi Clemenceau’nun ve İspanya’dan gelen Novoçerkask adlı geminin Türkiye’ye girişinin engellenmesi
2002 - Akdeniz’deki kirliliği durdurma ve önleme amacı güden Barcelona Anlaşması’nın altı protokolünden dördünün Meclis’ten geçerek onaylanması
2002 - Fransa’dan gelen Sea Beirut isimli asbestli geminin Aliağa gemi söküm tesislerine girmeden durdurulması
2000 - Nükleer Karşıtı Platform ile birlikte yapılan etkinlikler sayesinde, Türkiye’deki nükleer enerji ihalesinin iptali
1997 - Petrol-İş’in desteğiyle Petkim’in klor üretim süreceinde kullandığı cıvalı yöntem yerine alternatif yönteme geçilmesi
1995 - İzmir Körfezi’ni zehirleyen Vizon Deri Fabrikası’nın kapatılması
1993 - The SS United States adlı asbestli geminin Türkiye’de sökülmesinin engellenmesi